Programma 6 | Bestuur en Dienstverlening

In de tweede helft van deze collegeperiode wil het college versterkt insteken op de 'Eigen Kracht' van onze samenleving. De gemeente wil dicht bij inwoners en bedrijven blijven staan, echter niet langer primair vanuit een regie-rol maar meer vanuit een faciliterende rol. Het eigen initiatief, en de eigen verantwoordelijkheid van inwoners en instanties betekent ook ‘loslaten’ door de overheid. Een verantwoord vangnet blijft hier van belang op zowel het sociale (voorzieningen, uitkeringen) als het ruimtelijk domein (handhaving). Zaken als integriteit en integrale verantwoordelijkheid blijven het vertrekpunt in ons bestuurlijk handelen. Het afmaken, bestendigen en mogelijk uitbouwen van de OWO-samenwerking, met behoud van onze zelfstandigheid, is een belangrijk doel.

De formatie bestaat uit het begrote aantal formatieplaatsen op 1 januari 2017 per 1.000 inwoners. Bezetting is het gemiddelde aantal fte’s dat werkzaam is per 1.000 inwoners, waarbij we het gemiddelde hebben berekend op basis van de werkelijke bezetting op 1 januari 2017 en 31 december 2017. De bezetting is hoger omdat in 2017 meer mensen in dienst zijn gekomen (Backoffice en Gebiedsteam).

Inwoners, bedrijven, dorpen en wijken vinden meer dan voorheen een luisterend oor bij de gemeente. Een initiatief komt op de gemeente af, en we bekijken hoe we dit kunnen faciliteren en ook onder welke randvoorwaarden. Het jubileumjaar 2017 alsook Fonds Ooststellingwerf hebben inwoners in beweging gekregen. Vele initiatieven van onderop zijn gehonoreerd.

• Strategische samenwerking OWO-gemeenten (2012)
• Bestuursovereenkomst OWO (2014)
• Rapportage evaluatie OWO-samenwerking (2015)
• Visiedocument Ooststellingwerf (2016)

Vanaf 2015 is de gemeente verantwoordelijk voor meer taken in het sociale domein. De dienstverlening en uitvoering van deze taken vanuit de WMO, de Participatiewet en de Jeugdwet vindt plaats in de Gebiedsteams. De gebiedsteammedewerkers werken vanuit een integrale aanpak aan de ondersteuningsvraag van de klant. Zij bieden toegang tot zorg, lichte ondersteuning en regievoering (één gezin, één plan, één contactpersoon) bij complexe vraagstukken op de terreinen wonen, welzijn, zorg, werk & inkomen en jeugd & gezin. Onze activiteiten en inspanningen zijn erop gericht de zelfredzaamheid, participatie en zelfbewustzijn van (jong)volwassenen te versterken en ouderen in staat te stellen zo lang mogelijk thuis te wonen. We stellen inwoners en jeugdigen in het bijzonder in staat vanuit hun eigen kracht het leven positief in te vullen, zelfstandig en/of samen met hun omgeving. De gemeente biedt, via de gebiedsteams, een vangnet als dit niet lukt.

In 2017 hebben we veel aandacht besteed aan communicatie en contact. Op de website van de gemeente is een aparte button gekomen met informatie over de dienstverlening van het Gebiedsteam. We hebben in begrijpelijke taal onze algemene folders aangepast en in de zomer de zorgbrochure uitgegeven. Eind december volgt de inkomensbrochure. De budgetcoaches hebben met verschillende acties veel mensen bereikt en hebben we voorkomen dat mensen dieper in de financiële problemen raken. Het wekelijkse whatsapp spreekuur wordt goed gebruikt. Dit project wordt in 2018 geëvalueerd. Samen met beleid is ervaring opgedaan met een andere vorm van in gesprek zijn met inwoners. Met de resultaten zijn inwoners en ondernemers zelf aan de slag gegaan. Door het project GIDS zijn er nieuwe waardevolle onderlinge contacten gelegd met organisaties die met ouderen werken. Het boekje met de resultaten van het project wordt eind 2018 opgeleverd. In 2018 gaan we met concrete gerichte activiteiten verder. In twee huisartspraktijken is ervaring opgedaan met de praktijkondersteuner jeugd met positieve ervaringen. Ook dit project wordt geëvalueerd in 2018. Met onze nieuwe applicatie maken we in rapportages zichtbaar hoeveel signalen van hulpvragen ons hebben bereikt en op welk gebied. Dit is input voor de monitor sociaal domein. De eerste publicaties hierover worden in 2018 opgeleverd en resultaten worden zichtbaar gemaakt.

• 3D’s contourennotitie Gebiedsteams (juli 2014)
• Financieel kader sociaal domein (begroting 2016-2019)
• Raadsbesluit voor de Businesscase Verzelfstandiging Gebiedsteams (november 2015)
• Handreiking gegevensdeling (vastgesteld in B&W april 2017)

We verbeteren onze dienstverlening op drie punten. Ten eerste bieden we steeds meer producten en diensten digitaal aan naast de gebruikelijke dienstverlening die de inwoner nu al van de gemeente gewend is. Daarnaast bieden we snellere service, waarbij we de wachttijden verkorten en de kwaliteit verbeteren. Tot slot verbeteren we de kwaliteit en de zoekfunctie op de website. Voor onze inwoners behouden we het persoonlijk contact en het gevoel van welkom wat u van ons gewend bent.

Een geheel nieuwe website voor desktop en mobiele telefoon. De teksten zijn duidelijker geschreven, lange teksten verkort en overbodige informatie verwijderd.  

• Kwaliteitshandvest Gemeentelijke Dienstverlening (april 2013)
• Herijking Visie Dienstverlening (maart 2016)
• Meerjarenonderhoud- en investeringsplan ICT/Dienstverlening (financieel kader vastgesteld november 2013)

De huidige financiële positie blijvend borgen en verstevigen. Daarnaast grip houden op ontwikkelingen om over voldoende middelen te beschikken voor de vraagstukken in het sociale en ruimtelijke domein.

Apparaatskosten zijn alle personele en materiële kosten die verbonden zijn aan het functioneren van de organisatie (o.a. loonkosten, ICT, huisvesting, facilitair etc.). Onder overhead verstaan we alle kosten die samenhangen met de sturing en ondersteuning van de medewerkers in het primaire proces.

• Transparante financiële huishouding van de gemeente;
• Een kasboek met 'zwarte cijfers', ook op de lange termijn;
• Geen onnodige lastenverhoging;
• Betaalbare gemeentelijke producten en diensten;
• In 2017 is via het fonds Ooststellingwerf € 316.000 geïnvesteerd in maatschappelijke initiatieven met een aantoonbaar economisch en/of maatschappelijk rendement.

• Financiële verordening – artikel 212 Gemeentewet (december 2005, gewijzigd 2008 en 2010)
• Controleverordening – artikel 213 Gemeentewet (november 2003)
• Doelmatigheidsverordening – artikel 213a Gemeentewet (november 2003)
• Treasurystatuut (februari 2008)
• Diverse belastingverordeningen
• Financiële Kaders (jaarlijkse vaststelling in de kaderbrief)

De kerntaak van de BNG is om tegen lage tarieven krediet te verstrekken aan of onder garantie van Nederlandse overheden. Daarmee speelt de bank een essentiële rol in de financiering van door overheden gewenste maatschappelijke investeringen. De aandeelhouders van de BNG zijn uitsluitend overheden. De Staat is houder van de helft van de aandelen. De andere helft is in handen van gemeenten, provincies en een hoogheemraadschap. De burgemeester van Ooststellingwerf vertegenwoordigt de gemeente.

BNG vertaalt haar missie in de volgende strategische doelstellingen:

• Substantiële marktaandelen in de financiering van de Nederlandse publieke sector en het semipublieke domein;
• Een redelijk rendement voor de aandeelhouders.

De onderkende risico’s voor de verbonden partij zijn minimaal. BNG publiceert op hun website het risicoprofiel. Daaruit blijkt dat door de topratings de bank in staat is tegen lage prijzen geld aan te trekken op de geld- en kapitaalmarkt. De BNG hanteert een strak kapitalisatiebeleid. De bank heeft een gezonde financiële positie.

In onderstaand overzicht lichten we de afwijkingen in de ‘overige baten en lasten’ > € 25.000 toe.

College B&W, voordeel € 212.000
Voordeel van € 192.000* bij de voorzieningen lopende pensioenverplichtingen bestuurders en pensioenverplichting voormalige wethouders en huidige wethouders. Door de stijging van de rekenrente is er een vrijval van € 117.000 bij de voorziening pensioenverplichting voormalige wethouders en huidige wethouders en hoeft de geraamde dotatie van € 75.000 niet plaats te vinden. En omdat een voormalige wethouder de pensioengerechtigde leeftijd in 2017 heeft behaald is er een mutatie tussen beide voorzieningen. Voordeel van € 20.000 bij uitkeringen oud-wethouders, door verrekening van neveninkomsten zijn de lasten lager.

Samenwerking, voordeel € 154.000*
De lasten voor het Jubileum 500 jaar Stellingwerven zijn € 10.000 hoger. De evaluatie van het project is via een mededeling dd 12 december 2017 met u gedeeld. Lagere lasten OWO-samenwerking € 164.000. Het restantbudget OWO-samenwerking wordt doorgeschoven naar 2018, omdat de verplichtingen over het jaar 2017 lopen. De verplichtingen zijn o.a. implementatie en uitrol zaakgericht werken en extra lasten bij VTH in verband met toegenomen werkzaamheden en het moeilijk kunnen vervullen van specialistische functies.

Algemene reserve, nadeel € 154.000*
De hogere lasten (voordeel € 10.000) voor het project 500 jaar Stellingwerven zijn ten laste van de algemene reserve gebracht. Hogere toevoeging € 164.000 in verband met de verplichtingen OWO-samenwerking.

Omgevingsvergunningen, voordeel € 55.000

• Het jaarlijkse budget voor subsidie is € 25.000, er is voor € 1.353 aan subsidie verleend. Het restant € 23.647 wordt toegevoegd aan de reserve monumenten. De subsidietoekenning was hoger, maar door o.a ingetrokken aanvragen en lagere definitieve vaststellingen is de uiteindelijke subsidie in 2017 op € 1.353 uitgekomen.
• Per saldo een voordeel van € 31.000 bij de omgevingsvergunningen. Er is een hogere legesopbrengst van € 25.000. Dit komt voornamelijk doordat er ook behoorlijk wat meer vergunningen zijn verleend in 2017 ten opzichte van de afgelopen jaren. De bouwcrisis, waarbij de bouw behoorlijk stil heeft gelegen, is nu enige jaren geleden, maar nog steeds zijn de effecten van de aantrekkende markt en het inhalen van de uitgestelde bouwactiviteiten door de crisis voelbaar. Daarnaast zijn er lagere lasten.

Reserve monumenten, nadeel € 24.000
Het niet bestede deel wordt gereserveerd, zie hiervoor bij omgevingsvergunningen.

Burgerzaken, voordeel € 40.000
Hogere legesontvangsten vooral door meer afgiftes rijbewijzen, paspoorten, identiteitskaarten. Ook zijn er meer drank- en horeca- en gebruiksvergunningen afgegeven.

Huisvesting en werkplek, voordeel € 104.000
Dit komt door minder klachtenonderhoud (€ 25.000), lagere telefoonkosten door de implementatie van de gezamenlijke telefooncentrale binnen OWO (€ 25.000), minder aangekochte kantoorartikelen (€ 28.000), en een positieve verrekening van de multifunctionals over voorgaande jaren (€ 26.000). De eventuele structurele voordelen die hieruit voortkomen nemen we mee in de voorjaarsrapportage van 2018.

Advies en ondersteuning, voordeel € 67.000
Lagere lasten € 67.000, voor de uitvoering van de afspraken uit het Sociaal Akkoord over de Banenafspraken voor mensen met een arbeidsbeperking is budget (€ 45.000) beschikbaar. Inmiddels zijn twee fte hiervoor gerealiseerd, de lasten daarvan zijn verantwoord op de betreffende afdelingskostenplaatsen. Ook zijn de lasten van het centrale budget voor re-integratie/herplaatsing inclusief begeleiding functioneel verantwoord op de betreffende kostenplaatsen.

Automatisering, voordeel € 21.000
Voordeel van € 21.000 bij project Digitalisering dienstverlening & bedrijfsvoering. In samenwerking met de ontwikkelaar is de nieuwe website ontwikkeld. Door de vorm; co-creatie zijn de kosten lager uitgevallen. Informatie, communicatie en projecten rondom open- en big data en gegevensmanagement worden in OWO-verband opgepakt en niet eerder dan in 2018 uitgewerkt.

Algemene reserve, nadeel € 21.000
Lagere lasten project Digitalisering dienstverlening & bedrijfsvoering. Zie hierboven.

Algemene overheadkosten, voordeel € 47.000
Centrale personeelsbudgetten voor vervanging wegens zwangerschap-, ouderschapsverlof en overige personele knelpunten staan hier geraamd. De lasten voor vervanging staan bij de organisatorische kostenplaatsen verantwoord.

Saldo financieringsfunctie, nadeel € 209.000

• Eenmalig nadeel van € 77.000 bij de betaalde rente. Bij een algeheel afgeloste lening is de renteberekening bij de raming onjuist geweest. Bij de raming is de rentevalutadag verkeerd gehanteerd.
• Een nadeel van € 132.000 bij de toegekende rente. Bij de programma’s komt dit weer als een voordeel terug. De raming van de toegekende rente gebeurt op basis van de verwachte boekwaarde van de betrokken activa. De werkelijke boekwaarde is lager dan de verwachte boekwaarde. Ook zijn er twee woningbouwleningen algeheel afgelost, dus is er minder rente doorgerekend.

Algemene uitkering, voordeel € 154.000
Verrekening algemene uitkering eerdere dienstjaren, voordeel € 34.000. Het gevolg van de decembercirculaire 2017 is € 37.000 positief, dit kon niet meer worden gewijzigd in de begroting. En als laatste een voordeel van € 83.000, omdat een aantal maatstaven nog niet definitief zijn vastgesteld.

Nagekomen/buitengewone posten, voordeel € 32.000
Een voordeel van € 11.000 van de zogenaamde doorschuif compensabele btw 2017. Daarnaast een voordeel van € 21.000 als gevolg van afrekeningen 2012-2015 compensabele btw met de fiscus.

Onvoorzien, voordeel € 278.000
Voordeel € 32.000 budget onvoorzien regulier. Het budget is eenmaal in 2017 aangesproken voor subsidie Ravenswoud in het kader van Jubileum 500 jaar Stellingwerven. Conform de besluitvorming bij de Kaderbrief 2018-2021 zijn in 2017 de incidentele middelen gefaseerde afbouw precariobelasting beschikbaar gesteld. Deze zijn niet ingezet, voordeel € 246.000.

Nog te bestemmen posten, voordeel € 700.000*
Op deze post staan twee budgetten die nog niet functioneel zijn toegewezen. Dit betreft € 500.000 voor breedband en € 200.000 voor Masterplan Appelscha. De dekking van deze budgetten gaan via de algemene reserve (zie toelichting programma 3) en de reserve strategische projecten (zie toelichting programma 3). De budgetten blijven beschikbaar in de komende jaren. Dit voordeel is een nadeel bij programma 3, omdat daar de onttrekkingen waren geraamd die niet plaatsvinden.

Organisatorische kostenplaatsen en OWO kostenplaatsen, voordeel € 208.000

• Project Ondersteuning werkgelegenheid en leefbaarheid voordeel € 59.000*. Er is meer tijd genomen voor het organisatievisie traject, waarbij minder gebruikt gemaakt is van externe advisering en bewust is geïnvesteerd in het ontwikkelen van de eigen kracht. De operationele kosten zijn later in het jaar gemaakt en vallen vooralsnog lager uit. De onttrekking uit de Algemene reserve wordt ook hiermee lager, zie hieronder. Het budget blijft beschikbaar voor de komende jaren.
• Het resultaat op de organisatorische kostenplaatsen (exclusief het Gebiedsteam) is € 308.000 nadelig. Hogere afschrijving (auto 97) € 22.000 in verband met het aanpassen van de financiële verordeningen (activeringsgrens naar € 25.000). Hogere nettolasten personeel en personeelsgerelateerde kosten (abonnementen, vorming en opleiding etc) € 81.000 en lagere doorbelaste apparaatskosten € 205.000.
• Bij het gebiedsteam is er een voordeel van € 454.000*. Oorzaak is lagere uitgaven voor het project, mede omdat het project een looptijd heeft tot medio 2018.
• En bij de OWO-kostenplaatsen is er een voordeel van € 3.000.

Algemene reserve, nadeel € 59.000*
Lagere lasten bij project Ondersteuning werkgelegenheid en leefbaarheid, zie hierboven.

Reserve Sociaal Domein, nadeel € 482.000
Lagere lasten bij kostenplaats Gebiedsteam betekent ook een lagere onttrekking, nadeel € 454.000*. Wordt doorgeschoven naar 2018. Verder is er een lagere onttrekking voor uitvoeringscapaciteit afdeling K&O, nadeel € 28.000.

* Maakt onderdeel uit van de incidentele baten en lasten.