Programma 1 | Sociaal Domein

We regelen lokaal wat lokaal kan en regionaal/provinciaal wat moet. Bijvoorbeeld de inkoop van specialistische jeugdhulp en het Advies en Meldpunt Kindermishandeling. Hulp en ondersteuning zijn dicht bij de inwoners georganiseerd. Inwoners weten dat zij bij het gebiedsteam terecht kunnen. Het gebiedsteam helpt inwoners snel verder door vragen te beantwoorden. En zo nodig lichte vormen van ondersteuning te bieden. Waar nodig regelt het gebiedsteam zwaardere vormen van jeugdhulp. De zorg wordt goed gecoördineerd. En het aantal hulpverleners in een gezin wordt beperkt. 

Vanaf 2018 werken we voor specialistische jeugdhulp met een nieuw inkoopmodel. Op dit moment kunnen we de financiële consequenties nog niet volledig overzien. We gaan door met de transformatie, waarbij kwaliteit voorop staat. Zonder de betaalbaarheid uit het oog te verliezen.

• Het visiedocument Zorg voor de Jeugd Fryslân (april 2013)
• Het Regionaal Transitiearrangement (RTA) Fryslân (november 2013)
• Toekomstvisie van het basisonderwijs in Ooststellingwerf (december 2013)
• Omvormingsplan Transitie Jeugdzorg Fryslân (februari 2014)
• Lokaal Jeugdbeleid 2014-2017 (mei 2014)
• 3 D’s – Contouren notitie gebiedsteams (juli 2014)
• Beleidsplan ‘Hart voor de jeugd’ 2015-2018 (augustus 2014)
• Verordening ‘Hart voor de jeugd Ooststellingwerf’ 2015 (september 2014)

Binnen de Centrumregeling Sociaal Domein Friese Gemeenten (uitvoeringsorganisatie Sociaal Domein Friesland (SDF)) werken de Friese gemeenten samen aan de inkoop van specialistische jeugdhulp en het bijbehorende contractbeheer. Het algemene doel van de regeling is specialistische zorg en ondersteuning leveren aan inwoners van alle Friese gemeenten.

Als SDF de afspraken over de begroting niet halen, krijgen de gemeenten achteraf alsnog de rekening gepresenteerd. Dit risico beheersen we intern door periodiek de uitgaven te monitoren en bij bestuurlijk en ambtelijk overleg input te leveren. Daarnaast bespreken we de begroting van het SDF in de planning- en controlcyclus rond het SDF. De jaarrekening dient als verantwoordingsdocument.

Veiligheidsregio Fryslân (VRF) is een samenwerkingsverband van de Friese gemeenten, Brandweer Fryslân, GGD Fryslân en andere partners. In de VRF werken zij samen aan brandweerzorg, publieke gezondheidszorg, rampenbestrijding en crisisbeheersing. Zo willen we (gezondheids)risico’s zo veel mogelijk beperken. En het beleid van gemeenten op het gebied van gezondheid en veiligheid bevorderen. Voor de verschillende onderdelen zijn beleidsplannen opgesteld (Brandweer, GGD en Crisisbeheersing).

Als de VRF zich niet houdt aan afspraken over de begroting, krijgen de gemeenten achteraf alsnog de rekening gepresenteerd. Dit risico beheersen we intern door periodiek de uitgaven te monitoren en bij bestuurlijk en ambtelijk overleg input te leveren. Daarnaast bespreken we de begroting van de VRF in de planning- en controlcyclus rond de VRF. De jaarrekening dient als verantwoordingsdocument.

Inwoners onderzoeken en benutten bij problemen eerst de eigen mogelijkheden om problemen op te lossen. Lukt dat niet, ontvangen ze ondersteuning vanuit het gebiedsteam. Zij kunnen met al hun vragen bij het gebiedsteam terecht. Dankzij hun eigen kracht en ondersteuning van het gebiedsteam wonen ze langer thuis. Huishoudelijke hulp blijft toegankelijk en betaalbaar. Bij het beoordelen of huishoudelijke hulp nodig is, laten we de eventuele aanwezige inzet van mantelzorgers onder de 18 jaar buiten beschouwing. Het zorglandschap in onze gemeente is modern, toegankelijk en betaalbaar.

De middelen voor de decentralisatie AWBZ zijn kostenneutraal opgenomen. De decentralisatie-uitkering WMO is fors verlaagd. Hieruit wordt hulp bij het huishouden betaald. Voor het verder ontwikkelen van de zorgeconomie is de komende 4 jaar een bedrag van € 50.000 per jaar beschikbaar. Voor het fonds Blijverslening wordt éénmalig € 300.000 beschikbaar gesteld. In overleg met de Stichting Scala, het Gebiedsteam en woningbouwvereniging Actium geven we invulling aan opbouwwerk. Binnen 'aandachtsgebieden; blok aanpak' is hiervoor een budget van € 26.000 beschikbaar.

• WMO-verordening maatschappelijke ondersteuning 2015 (september 2014)
• Beleidsplan Wet maatschappelijke ondersteuning Oost- en Weststellingwerf 2015

Het samenwerkingsverband SDF is aangegaan vanwege de decentralisatie van een aantal zorgtaken naar gemeenten per 1 januari 2015. Op die datum hadden de gemeenten nog niet de beschikking over de kennis op het gebied van contractbeheer en administratieve verwerking van deze zorgtaken. Daarom richtten we hiervoor een Gemeenschappelijke regeling op. Het algemene doel van de regeling is om bovenlokale (specialistische) zorg en ondersteuning te leveren voor inwoners van Ooststellingwerf en de andere Friese gemeenten.

Hierbij is een risico dat de informatie over zorgkosten, aantallen en zwaarte van de zorg niet altijd actueel is. Dit risico beperken we door aanwezige informatie te vergelijken met beschikkingen. De financiële risico’s van de samenwerking zijn beperkt. De uitvoeringskosten voor het SDF worden door de gemeenten versleuteld op basis van vooraf vastgestelde uitgangspunten. Iedere gemeente betaalt de zorgkosten voor de eigen inwoners. Binnen de regeling vinden diverse periodieke overleggen plaats op ambtelijk en bestuurlijk niveau.

Veiligheidsregio Fryslân (VRF) is een samenwerkingsverband van de Friese gemeenten, Brandweer Fryslân, GGD Fryslân en andere partners. In de VRF werken zij samen aan brandweerzorg, publieke gezondheidszorg, rampenbestrijding en crisisbeheersing. Zo willen we (gezondheids)risico’s zo veel mogelijk beperken. En het beleid van gemeenten op het gebied van gezondheid en veiligheid bevorderen. Voor de verschillende onderdelen zijn beleidsplannen opgesteld (Brandweer, GGD en Crisisbeheersing).

Als de VRF zich niet houdt aan afspraken over de begroting, krijgen de gemeenten achteraf alsnog de rekening gepresenteerd. Dit risico beheersen we intern door periodiek de uitgaven te monitoren en bij bestuurlijk en ambtelijk overleg input te leveren. Daarnaast bespreken we de begroting van de VRF in de planning- en controlcyclus rond de VRF. De jaarrekening dient als verantwoordingsdocument.

Meer inwoners doen weer mee in de samenleving door (vrijwilligers)werk. Indien mogelijk worden zij (weer) financieel onafhankelijk. Inwoners die nog niet klaar zijn voor de (reguliere) arbeidsmarkt, doen actief mee aan de samenleving door scholing, re-integratietrajecten, beschut werk, (arbeidsmatige) dagbesteding, vrijwilligerswerk en/of het leveren van een tegenprestatie.

Voor de inzet op re-integratie en participatie hebben we jaarlijks € 550.000 (exclusief BTW) tot onze beschikking uit het ongedeelde Participatiebudget. In 2018 wordt dit budget verhoogd met € 200.000 om de uitstroom te vergroten. Verder zetten we nog extra middelen in die we vanuit Europese subsidie (ESF) en provinciale subsidies en bijdragen ontvangen.

• Visienota Vrijwilligerswerk en Tegenprestatie “Iedereen heeft iets te geven” (september 2014)
• Beleidsnotitie en marktbewerkingsplan Werkgeversdienstverlening Ooststellingwerf en Weststellingwerf 2015-2018 (oktober 2014)
• Beleidsnota Re-integratie en Participatie Ooststellingwerf en Weststellingwerf 2015-2018 (december 2014)
• Verfijning beleidsnota Re-integratie en Participatie Oost- en Weststellingwerf 2015-2018 (juni 2015)
• Re-integratieverordening Participatiewet 2015 (juni 2015)
• Maatregelverordening 2015 (december 2014)
• Verordening Tegenprestatie 2015 (december 2014)

We bieden een alternatief voor onze WSW-medewerkers die reguliere arbeid kunnen verrichten. Deze medewerkers gaan aan de slag binnen onze eigen gemeente. We zorgen het hele jaar door voor werk. De medewerkers leveren een zichtbare bijdrage aan de woon- en leefomgeving.

Het ongedeelde Participatiebudget (P-budget) bevat onvoldoende middelen om de kosten van de WSW en re-integratie te betalen. Dit is nog wel afhankelijk van de uitstroom van werknemers uit de WSW. Het aantal werknemers zal de komende jaren afnemen door natuurlijk verloop. Ook de korting op de fictieve bijdrage per werknemer (SE) heeft invloed op de hoogte van het P-budget. Een tekort op het ongedeelde P-budget brengen we ten laste van de algemene middelen.

• Herstructureringsplan (december 2015)
• Wijziging GR (maart 2016)

De taken vanuit de voormalige Wet sociale werkvoorziening (WSW) moeten door ons als gemeente worden uitgevoerd. Op basis van efficiency en financiële redenen zijn deze taken uitbesteed aan de GR. Vanuit deze regeling nemen wij deel in Caparis N.V. De kernactiviteit is “het aanbieden van arbeidsplaatsen in het kader van de (voormalige Wet) sociale werkvoorziening voor inwoners uit de gemeente Ooststellingwerf” .

Vanaf 1 januari 2015 is nieuwe instroom in de WSW niet meer mogelijk. Dit heeft tot gevolg dat de WSW alleen nog van kracht blijft voor de huidige werknemers met een vaste aanstelling. Voor de toekomst heeft de GR besloten de WSW verantwoord en versneld af te bouwen, met aandacht voor de positie van de huidige werknemers. Dit doen we door een gezamenlijk beschutwerkbedrijf (met 8 deelnemende gemeenten) in stand te houden. Nieuwe activiteiten van Caparis N.V. komen niet voor rekening van de aandeelhouders. Verder streeft de GR naar het terugdringen van het subsidie- en exploitatietekort bij Caparis N.V.

Het beleidsvoornemen voor de deelname in Caparis N.V. is het stimuleren van de beweging van binnen naar buiten. Dit betekent dat meer SW-werknemers gaan werken in het reguliere bedrijfsleven door middel van uitplaatsing, detachering, jobcarving en functiecreatie. Verder is het streven het bedrijfsresultaat te verbeteren. Dit wil Caparis N.V. realiseren door meer en nieuwe opdrachten te verwerven, het verbeteren van de netto toegevoegde waarde op arbeid en het verlagen van huisvesting- en personeelslasten.

Als gemeente lopen we het risico dat het subsidietekort oploopt in de komende jaren. Daarnaast zijn we verantwoordelijk voor uitstaande geldleningen van de GR.

Eigen initiatieven worden gestimuleerd en gefaciliteerd. Budgetten zijn vrij besteedbaar binnen de dorpen en wijken. 

We stellen voor het reguliere jaarlijkse budget van € 40.000 eenmalig in 2018 te verhogen met € 25.000. In totaal is in 2018 dan € 65.000 beschikbaar.

• Coalitieakkoord 2014-2018

De inwoner ontvangt maatwerk (onder andere in natura). Inwoners ontvangen geen categoriale financiële tegemoetkomingen meer. Bij belemmeringen in de zelfredzaamheid of participatie is ondersteuning vanuit het gebiedsteam beschikbaar. Op die manier bieden we niet alleen compensatie, maar stellen we de inwoner ook in staat om te participeren.

In de begroting is € 300.000 beschikbaar voor minimaregelingen. In 2015 is hieraan € 142.000 toegevoegd (structurele Rijksmiddelen) en in 2017  € 118.000. Dit laatste betreft structurele middelen vanuit de decembercirculaire. Daarnaast is er € 400.000 voor individuele bijzondere bijstand en € 192.000 voor schuldhulpverlening.  We zetten het budget in voor de doelgroep. De kosten voor bewindvoering zijn explosief gestegen (landelijke trend). In onze gemeente loopt hier een onderzoek naar.

• Participatiewet en daarop te baseren richtlijnen, onder andere Studietoeslag en Individuele inkomenstoeslag
• Nota Armoedebeleid Oost- en Weststellingwerf (september 2014)
• Actieplan Armoedebeleid 2016-2019.