2. Oplossingsrichtingen financiële situatie

Voor de komende jaren verwachten wij een tekort op de begroting dat uiteindelijk leidt tot een tekort van ca 2,1 miljoen euro in 2022. Vanuit het uitgangspunt dat er sprake moet zijn van een reëel sluitende meerjarenbegroting moeten er maatregelen genomen worden om dat meerjarenperspectief sluitend te krijgen. Daarnaast moeten wij uiteraard ook kijken of wij de in de begroting opgenomen ambities daadwerkelijk kunnen uitvoeren met de beschikbare capaciteit.

Om gericht maatregelen te kunnen uitwerken hebben wij als college behoefte aan kaders van de gemeenteraad. Deze kaders gebruiken wij, na uw besluitvorming op 25 juni 2019, om oplossingsrichtingen uit te werken. De maatregelen die daaruit voortvloeien, bieden wij u ter besluitvorming aan in de begrotingsvergadering in het najaar. Bij het uitwerken van de voorstellen zullen wij oplossingen aandragen die meer zijn dan 2,1 miljoen om er voor te zorgen dat er door uw raad keuzes gemaakt kunnen worden.

 

De constatering dat niet alles wat wij zouden willen uitvoerbaar is vraagt om het maken van keuzes. Deze keuzes vragen een afwegingskader waarmee wij keuzes om iets wel of niet te doen onderbouwen. Wij ontwikkelen een portefeuille-breed afwegingskader om deze keuzes op een heldere en transparante wijze toe te kunnen lichten.

 

Het meerjarenperspectief moet meerjarig sluitend zijn zonder gebruik te maken van incidentele dekkingsmiddelen. Dat wil zeggen dat er op dit moment maatregelen nodig zijn om € 2,1 miljoen aan structureel tekort in de meerjarenbegroting weg te werken. Dat wil niet zeggen dat wij incidentele budgetten niet betrekken bij het vinden van oplossingsrichtingen. Incidentele budgetten kunnen ruimte creëren in de tijd om maatregelen beter uit te kunnen werken.

 

Wij denken dat er binnen de begroting van de gemeente maatregelen te nemen zijn die puur financieel administratief zijn die structureel geld opleveren. Hierbij denken wij aan het doorvoeren van een andere wijze van afschrijven van gemeentelijk vastgoed en het anders omgaan met de rente (bijvoorbeeld bij het gemeentehuis schrijven wij af tot nul, terwijl ook gerekend kan worden met een bepaalde restwaarde, bijvoorbeeld de WOZ-waarde).
Uiteraard werken wij deze maatregelen nog verder uit, wij verwachten dat wij het genoemde bedrag van € 0,6 miljoen kunnen realiseren.

 

Binnen de begroting kritisch kijken naar lasten is een alledaagse actie. Nu gaan wij nog iets verder, wij gaan ook onderzoeken in hoeverre maatregelen van versobering, efficiency en doelmatigheidsacties besparingen kunnen opleveren. Ook kijken wij kritisch naar wat lasten of ruimte binnen bestaande budgetten kan opleveren.
Wij ontwikkelen voorstellen van ongeveer € 0,3 miljoen.

 

De kosten in het sociaal domein stijgen harder dan de inkomsten. Dat komt in Ooststellingwerf onder andere door laagdrempelige toegang en demografische ontwikkelingen. Onder meer hierdoor komen veel gemeenten in Nederland in financiële problemen. Reden voor de VNG om ten aanzien van de stijgende kosten van de jeugdzorg een duidelijk signaal af te geven in de richting van het kabinet. Standpunt van de VNG, namens alle Nederlandse gemeenten, is dat als er niet meer geld beschikbaar komt de decentralisatie wordt teruggedraaid. Het Kabinet heeft inmiddels aangegeven geld beschikbaar te willen stellen. Wat de uiteindelijke effecten hiervan zijn voor Ooststellingwerf is nog niet duidelijk maar het college gaat er vanuit dat er een verhoging van de inkomsten in het Sociaal Domein gaat komen.
Wij gaan uit van hogere baten tot een bedrag van € 0,4 miljoen.

 

Wij zijn ook bereid te kijken naar lasten in het gehele Sociaal Domein.
In de lasten denken wij op termijn € 0,4 miljoen te kunnen vinden binnen dit taakveld. Deze oplossingsrichting vullen wij de komende jaren in. Eventuele tekorten vullen wij, indien nodig, via incidentele middelen. Als het vinden van mogelijkheden niet lukt, gaan wij voorstellen ontwikkelen die ook andere taakvelden binnen de begroting kunnen raken.

 

Het lijkt redelijk om na jaren van terughoudendheid in het verhogen van lokale lasten een deel van de ombuigingen te vinden in het verhogen van inkomsten. Geconstateerd is dat zowel de afvalstoffenheffing als de rioolrechten niet 100% kostendekkend zijn. Op dit moment rekenen wij niet alle lasten door via deze heffingen. Wanneer wij dit wel gaan doen dan brengt deze volledige kostendekkendheid minimaal € 0,4 miljoen op. Uiteraard kunnen ook andere lasten verhoogd worden om inkomstenverhogingen te realiseren.
Wij vernemen graag uw mening ten aanzien van het verhogen van inkomsten en daarmee het verhogen van lasten voor inwoners en bedrijven.

 

Met het vaststellen van deze kaders denken wij u bij de begrotingsbehandeling een pakket aan maatregelen aan te kunnen bieden dat de begroting uiteindelijk reëel meerjarig sluitend maakt.