Na het verschijnen van de decembercirculaire gemeentefonds 2020 heeft het kabinet de afgelopen tijd aanvullende maatregelen genomen ter
compensatie van de financiële gevolgen van de coronacrisis. Het betreft de uitbreiding van het economisch steun – en herstelpakket van 21
januari 2021 en het aanvullend steunpakket sociaal en mentaal welzijn en leefstijl van 12 februari 2021.
Daarnaast zijn wij in de decembercirculaire 2020 al geïnformeerd over het aanvullend compensatiepakket medeoverheden van 16 december
2020. Er was toen nog geen duidelijkheid over de verdeling van de middelen voor de afvalinzameling, Tijdelijke Ondersteuning Noodzakelijke
Kosten (TONK) en de extra middelen die het kabinet in december ter beschikking heeft gesteld voor het Jeugdpakket voor het welbevinden van
de jeugd. Het 4e pakket bevat zowel de verdeling over gemeenten van de middelen uit de nieuwe steunpakketten als van de middelen waarvan
in de decembercirculaire de verdeling nog niet bekend was.
Het 4e coronacompensatiepakket betekent voor Ooststellingwerf totaal € 348.000. Dit wordt toegevoegd aan de eerder ontvangen middelen en
blijven beschikbaar.
| |
Bedragen x € 1.000 |
| |
|
2020 |
2021 |
| A |
Tijdelijke Ondersteuning Noodzakelijke Kosten |
|
78 |
| B |
Extra begeleiding kwetsbare groepen |
|
72 |
| C |
Bestrijden eenzaamheid ouderen |
|
65 |
| D |
Afvalverwerking |
|
41 |
| E |
Perspectief jeugd en jongeren |
23 |
22 |
| F |
Jongerenwerk jeugd |
|
16 |
| G |
Mentale ondersteuning jeugd |
|
13 |
| H |
Activiteiten en ontmoetingen jeugd |
|
9 |
| I |
Eigen bijdrage ouders voorschoolse educatie/peuters |
|
9 |
| |
Totaal |
23 |
325 |
A. Tijdelijke Ondersteuning Noodzakelijke Kosten (TONK)
Wij ontvangen in 2021 € 78.000 voor De Tijdelijke Ondersteuning voor Noodzakelijke Kosten (TONK). De TONK is bedoeld voor huishoudens
die door de huidige omstandigheden te maken hebben met een onvoorzienbare en onvermijdelijke terugval in hun inkomen, en die daardoor
noodzakelijke kosten niet meer kunnen voldoen en waarvoor andere regelingen niet of onvoldoende soelaas bieden. Dat geldt bijvoorbeeld voor
werknemers die hun baan verliezen en geen recht (meer) hebben op een uitkering, of voor zelfstandigen die vanwege de coronamaatregelen
hun opdrachten zien verdwijnen maar geen aanspraak op de Tozo kunnen maken. Maar ook burgers die al in 2020 ingestroomd zijn in een
uitkering (WW, Bijstand of Tozo) vanwege de coronacrisis, maar waarvoor de hoogte van de uitkering onvoldoende is om de vaste lasten te
betalen, komen in aanmerking voor de TONK. De TONK kan dan voorzien in (gedeeltelijke) tegemoetkoming voor noodzakelijke kosten. Het
beschikbare budget voor de TONK is verhoogd naar een bedrag van € 260 miljoen voor het eerste half jaar van 2021. Voor het eerste kwartaal
van 2021 komt € 65 miljoen beschikbaar via de Algemene uitkering van het gemeentefonds volgens de eerder afgesproken verdeelsleutel. In
de tweede tranche wordt het resterende budget van € 195 miljoen over gemeenten verdeeld. Voorafgaand aan de toekenning van de tweede
tranche wordt gekeken of de verdeelsleutel aanpassing behoeft op basis van wat in de praktijk zichtbaar is over het gebruik van de regeling.
B. Extra begeleiding kwetsbare groepen
Wij ontvangen in 2021 € 72.000 voor de extra begeleiding kwetsbare groepen. De coronacrisis maakt dat de levens van iedereen met
begeleiding er heel anders uitziet: dagbesteding gaat soms niet door (horeca is bijvoorbeeld gesloten), er komen minder mensen langs, niet
iedereen begrijpt de maatregelen even goed. Ook is er meer begeleiding en ondersteuning nodig voor mensen met andere beperkingen.
Bijvoorbeeld kwetsbare mensen met een medische aandoening die zeer bang zijn besmet te raken gezien de risico’s dat deze besmetting fataal
kan zijn of zeer ernstige consequenties kan hebben. Dit maakt dat extra ondersteuning nodig is zodat lokaal kan worden geïnvesteerd in
bijvoorbeeld:
- Extra in te zetten op het organiseren van alternatieve dagbesteding om structuur te creëren in de dag
- Het bieden van passend vervoer en extra locaties voor alternatieve en verspreide vormen van dagbesteding die voldoen aan de RIVMrichtlijnen,
die nog niet zijn gefinancierd via de meerkostenregeling voor Wmo en Jeugd.
- Extra ambulante begeleiding om proactief mentale en sociale problemen op te sporen (extra huisbezoeken).
- Extra (begrijpelijke) informatievoorziening over wat kan en mag en veilig is.
C. Bestrijden eenzaamheid ouderen
Wij ontvangen in 2021 € 65.000 voor bestrijden eenzaamheid ouderen. Eenzaamheid is door corona toegenomen. Op lokaal niveau zetten
gemeenten met lokale partners al in op het bestrijden van eenzaamheid. Maar nog niet iedereen wordt persoonlijk bereikt. Het kabinet stelt
middelen ter beschikking zodat – via gemeenten en lokale partners – kan worden ingezet op onder meer de volgende acties:
- Extra contact met ouderen: huisbezoeken, digitaal en belcontact. Hierdoor ontstaat tevens meer zicht op hoe het werkelijk met ouderen
gaat.
- Extra helpende handen: boodschappen, hulpvragen doorzetten, helpen contact met anderen te maken.
- Inzet op verbinding tussen mensen: creëren van meer mogelijkheden elkaar coronaproof te ontmoeten, mensen aan elkaar koppelen
om samen activiteiten te organiseren.
- Extra inzet op zingeving: alternatieve dagbesteding helpen organiseren, deelname culturele activiteiten.
D. Afvalverwerking
Wij ontvangen in 2021 € 41.000 voor extra lasten en lagere baten afvalverwerking in 2020. Door de coronacrisis hebben gemeenten zowel
extra kosten gemaakt als inkomsten gemist met betrekking tot afvalinzameling. Met name het restafval is, door onder andere het thuiswerken,
in hoeveelheid gegroeid. Veel gemeenten hebben contracten gesloten met een variabele prijs voor de verwerking hiervan. Deze prijs is door de
brede toestroom, gestegen. Tegelijkertijd ontvangen de gemeenten voor andere afvalstromen een vergoeding. Maar omdat deze stromen zijn
toegenomen, is de vergoeding hiervoor gedaald.
E. Perspectief Jeugd en jongeren
We ontvangen in 2021 € 23.000 voor 2020 en € 22.000 voor 2021 voor perspectief jeugd en jongeren. Voor jongeren is het essentieel om
elkaar fysiek te kunnen ontmoeten. Met een Jeugdpakket van € 58,5 miljoen wil het kabinet een impuls aan gemeenten geven om samen met
jongeren, lokale organisaties en evenementensector volledig coronaproof kleinschalige activiteiten te programmeren op het gebied van cultuur,
sport en andere zinvolle vrijetijdsbesteding. Gemeenten ontvangen extra middelen t.b.v. de inzet van jongerenwerkers in achterstandswijken.
F. Jongerenwerk jeugd
We ontvangen in 2021 € 16.000 voor jongerenwerk jeugd. Om jongeren uit bepaalde risicogroepen te benaderen en te bereiken wordt de
huidige extra inzet van jongerenwerk uit het Jeugdpakket verlengd tot eind 2021. Het kinder- en jongerenwerk speelt ook een signalerende rol
op het gebied van psychische problemen of huiselijk geweld.
G. Mentale ondersteuning jeugd
We ontvangen in 2021 € 13.000 voor mentale ondersteuning jeugd. Jongeren hebben behoefte aan laagdrempelige ondersteuning voor
mentaal welzijn. Als onderdeel van het aanvullend steunpakket sociaal en mentaal welzijn en leefstijl van 12 februari 2021 zet het kabinet
daarom met gemeenten in op het organiseren van activiteiten om mentale weerbaarheid van jongeren te versterken, door bijvoorbeeld: geven
van trainingen, zoals weerbaarheidstrainingen, inzet op extra coaching van jongeren, inrichten van meer inloophuizen waar jonge
ervaringsdeskundigen andere jongeren hulp bieden voor mentale ondersteuning, inrichten van buddyprojecten waarbij jongeren gekoppeld
worden aan een leeftijdsgenoot voor mentale steun.
H. Activiteiten en ontmoetingen jeugd
Wij ontvangen in 2021 € 9.000 voor activiteiten en ontmoetingen jeugd. Jongeren hebben behoefte aan laagdrempelige ondersteuning voor
mentaal welzijn. Daarom zetten we met gemeenten in op het organiseren van activiteiten om mentale weerbaarheid van jongeren te versterken,
door inzet op meer mogelijkheden tot ontmoeting in (tijdelijk onbenutte) ruimten zoals bibliotheken, buurthuizen, wijkcentra, sporthallen en
evenementenhallen beter en veilig te benutten voor sociale en ondersteuningsactiviteiten.
I. Eigen bijdrage ouders voorschoolse educatie/peuters
Wij ontvangen in 2021 € 9.000 voor eigen bijdrage ouders voorschoolse educatie/peuters. Gemeenten ontvangen van het Rijk middelen om een
bepaalde groep ouders die kosten hebben gemaakt voor kinderopvang tijdens de sluiting van de opvang van 16 december tot 8 februari te
vergoeden. Het betreft ouders die in deze periode een eigen bijdrage hebben betaald voor de gemeentelijke regelingen rondom kinderopvang
(Sociaal medische indicatie, Voorschoolse Educatie en het peuteraanbod).